عهدنامه آخال

پیمان آخال (آخال – تکه) معاهده ای میان امپراتوری روسیه و ایران است که در 30 شهریور 1260 خورشیدی (1881 میلادی /  1296 هجری قمری) برای تعیین مرزهای دو کشور در مناطق ترکمن نشین شرق دریای خزر بسته شد.

انعقاد این پیمان در شرایطی صورت گرفت که نیروهای روس خان نشین های بخارا را شکست داده و حاکمیت خود را بر بخارا و سمرقند نیز تثبیت کردند و در سال 1881 میلادی علاوه بر خوارزم که در کنترل خان نشین خیوه قرار داشت، ایلات ترکمن را شکست داده بودند و سرزمین ترکمن های تکه را با نام « سرزمین ماورای خزر » به خاک خود منضم کردند.

ناصرالدین شاه قاجار برای عقد این قرارداد وزیر خارجه اش مؤتمن الملک را به دیدار ایوان زینوویف فرستاد تا پیمانی را در تهران امضا کنند. با این پیمان، ناصرالدین شاه که هیچ گاه نتوانسته بود ترکمن ها را شکست دهد، حکومت روسیه را بر این مناطق به رسمیت شناخت و ایران و روسیه برای نخستین بار در ناحیة شرق دریای خزر با یکدیگر همسایه شدند.

به موجب این پیمان رود اترک مرز بین دو کشور ایران و روسیه شناخته شد.

به قلم

محرم سعیدی